Stół Dobrych Słów został wyeksponowany w styczniu 2022 roku podczas projektu Słowo dobre / Słowo złe w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku. Całe przedsięwzięcie odnosiło się do tragicznej śmierci Prezydenta Miasta Gdańska Pawła Adamowicza i do siły, z jaką potrafią ranić i zabijać złe słowa.
Praca nad Stołem Dobrych Słów rozpoczęła się w październiku 2019 roku, kiedy w ogrodzie zimowym ECS stanęła skrzynka na dobre słowa. Szukamy słów, które usłyszeliście od innych albo sami wypowiedzieliście, a one wciąż rezonują pozytywnymi emocjami i kojarzą Wam się z pięknymi, szczęśliwymi chwilami życia lub wręcz przeciwnie, świat się Wam walił, a słowoprzyniosło ukojenie – w ten sposób prosiłam gości ECS o dzielenie się dobrymi słowami. Można było opisać kontekst sytuacji bądź ją zilustrować. Forma dowolna. Skrzynka miała być dostępna przez dwa miesiące. Pandemia sprawiła że napełniała się dobrymi słowami niemal o rok dłużej, przez co zebrany materiał był imponująco obszerny.
Z pieczołowicie zbieranych, zapełniających szczelnie skrzynkę kartek z dobrem, powstał Stół. Pojawiły się na nim świetliste, ciepłe słowa, opowieści, które misternie wydrapałam na trzymetrowej płaszczyźnie koła. Napisy czasem na siebie nachodzą, plączą się, zamazują. Jednak sensem tej pracy nie jest czytelność. Chodzi o sam gest, ślad dobra, mnogość charakterów pisma, wielkość liter, temperament autorki lub autora słów. Szczególnie w pamięci utkwiły mi te otrzymane od osób niewidomych, przepisane i dostarczone przez pośredników dobroci. Dominowały słowa wskazujące na wsparcie, opokę, bezwarunkową miłość i przyjaźń.
Po przejrzeniu kilku setek otrzymanych kartek z zapisami (w wielu językach świata) byłam w stanie podzielić je na cztery wyróżniające się kategorie:
1. opisujące coming outy osób homoseksualnych, które dostały wsparcie od najbliższych,
2. wyznania osób wychodzących z ciężkich chorób, depresji, uzależnień i odnoszących się do nieocenionej pomocy przyjaciół, partnerów bądź rodziny,
3. nawiązujące do spraw codziennych, najprostszych, stanowiące często największe wsparcie i wyrazy tęsknoty,
4. pojedyncze hasła, cytaty znanych osób (m.in. Czesława Miłosza, Marka Aureliusza, Władysława Bartoszewskiego).
Wybrane wystawy indywidualne:
Skene, Galeria EL, Elbląg, 2023
Notice, wystawa doktorska, Galeria Pionova, Gdańsk, 2022
Słowo dobre / słowo złe, Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk, 2022
„By coś usłyszeć trzeba samemu zamilknąć”, Galeria Żak, Gdańsk, 2020
Szkoda kwiatów, Galeria Wspólna, Bydgoszcz, 2019
PUSTO / PEŁNO // PELA / DYJEWSKA, Galeria Bardzo Biała, Warszawa, 2019
commonplace book / Zuzanna Dolega / Magdalena Pela, Kolonia Artystów, Gdańsk, 2018
„Znalezienie miejsca zaczyna być powodem niekończących się kłopotów”, Galeria Miejska BWA w Bydgoszczy, 2017
„Plaże pełne są zażywających kąpieli”, Galeria Podlaska, Biała Podlaska, 2017
PUSTO / PEŁNO // PELA / DYJEWSKA, Kolonia Artystów, Gdańsk, 2016
Figura / Znak / Płaszczyzna, Galeria Promocyjna, Warszawa, 2016
All – over. Struktura tlumu, Gdańska Galeria Miejska, Gdańsk, 2015
Wybrane wystawy zbiorowe:
VI Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Leona Wyczółkowskiego, Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, 2024
Białe Tango, KMWT, Zbrojownia Sztuki, Gdańsk, 2024
Placebo. Nowi Bogowie, ICS, Gdańsk, 2023
Waves, Casa Museo Stephanus, Termoli, 2023
Trisity vol.4, Fundacja Morze, Tubaza, Gdynia, 2021
Pałac sztuki. Młode Malarstwo polskie, Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku, 2019
Gdańskie Biennale Sztuki 2018, Gdańska Galeria Miejska, Gdańsk, 2018
Finał III Ogólnopolskiego Konkursu Malarskiego im. Leona Wyczółkowskiego, Galeria Miejska BWA w Bydgoszczy, 2018
Sztuka Teraz, Muzeum Narodowe w Krakowie / Kamienica Szołayjskich, Kraków, 2018
Samotność jest złudzeniem, Galeria Latarka, Budapeszt ART WEEK, Budapeszt, 2017r.
Międzynarodowa Wystawa Malarstwa i Tkaniny Unikatowej – Eko Materia, Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku, 2017
Gdańskie Biennale Sztuki 2016, Gdańska Galeria Miejska, Gdańsk, 2016
13 Ogólnopolska Wystawa Tkaniny Unikatowej, Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, 2016
VII Ogólnopolska Wystawa Najlepszych Dyplomów Akademii Sztuk Pięknych 2015, Zbrojownia Sztuki, Gdańsk, 2015
V Ogólnopolski Przegląd Młodego Malarstwa „Świeża Krew”, Galeria Socato, Wrocław, 2015
25 Ogólnopolski Przegląd Malarstwa Młodych PROMOCJE 2015, Galeria Sztuki w Legnicy, 2015
Wystawa Laureatów konkursu o Grand Prix Fundacji im. Franciszki Eibisch, Galeria Katarzyny Napiórkowskiej, Warszawa, 2015
Granice Malarstwa, III Niezależna Ogólnopolska Wystawa z cyklu Granice Sztuki, Galeria STYK, Warszawa, 2014
Wybrane konkursy, stypendia, wyróżnienia:
Finalistka VI Ogólnopolskiego Konkursu Malarskiego im. Leona Wyczółkowskiego, 2024
Preselekcja Międzynarodowego Konkursu Malarskiego STRABAG Kunstforum, 2023
Nagroda Rektora Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku III Stopnia za dokonania organizacyjne i artystyczne, 2022
Laureatka III Ogólnopolskiego Konkursu Malarskiego im. Leona Wyczółkowskiego, 2018
Nominacja do finału III Międzynarodowego Konkursu Malarskiego Fundacji Trzy Mosty, 2018
I miejsce w konkursie na Najpiękniejszą Elewację w Gdańsku za rok 2017; wykonanie i projekt malarstwa iluzjonistycznego w zespole: Katarzyna Dyjewska, Michał Wirtel, Maciej Czyżewski, ul. Wajdeloty 18, Gdańsk, 2018
Nominacja do Nagrody Głównej w ramach 13 Ogólnopolskiej Wystawy Tkaniny Unikatowej, Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, 2016
Finalistka V Ogólnopolskiego Przeglądu Młodego Malarstwa Świeża Krew, 2015
Laureatka 25 Ogólnopolskiego Przeglądu Malarstwa Młodych Promocje 2015
Finalistka konkursu o Grand Prix Fundacji im Franciszki Eibisch, 2015
Laureatka VII Ogólnopolskiej Wystawy Najlepszych Dyplomów Akademii Sztuk Pięknych 2015 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska, 2015
Specjalna Nagroda Rektora Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, 2015
Stypendium Ministra Edukacji i Szkolnictwa Wyższego, 2014
Była również duża ilość listów skierowanych bezpośrednio do mnie jako autorki działania, w których otrzymałam podziękowania za inicjatywę. Pracując nad obiektem, znów postawiłam się w roli kopistki śladów zapisów, szybkich gestów pozostawionych na kartce. Część pracy powstała w mojej pracowni, nad drugą połową pracowałam już na miejscu ekspozycji – w Europejskim Centrum Solidarności. Było to więc działanie partycypacyjnie podobne do tego w Kolonii Artystów. Chciałam, żeby odbiorcy widzieli, w jaki sposób pracuję i co dzieje się z pozostawionym przez nich dobrem. Mozolnie, w wielkim skupieniu i oddaniu wydrapałam każdą literkę i gesty pozostawione w skrzynce na dobre słowa. Myślałam, że podczas rezydentury w ECS całą pracę wykonam sama. Jednak działanie i moja obecność spotkały się z bardzo dużym zainteresowaniem i ciekawym odbiorem. Pracując w sali G, stanowiącej część wystawy stałej, spotkałam kilkaset osób odwiedzających muzeum. Padało mnóstwo pytań i wyrazów chęci partycypacji. Zaczęliśmy wspólnie pracować nad Stołem. Część osób z wielkim oddaniem i skupieniem zapisywała kredą swoje dobre słowa, które później wydrapałam i utrwaliłam. Usłyszałam bardzo dużo historii od ludzi z różnych stron świata. Co ciekawe, dobre słowa pozostawione przez zwiedzających często wynikały z emocji związanych z wcześniej obejrzaną ekspozycją. Brzmiały też bardziej jak życzenia, ogólne hasła: solidarność, zawsze razem, za naszą wolność.
Mój dwutygodniowy pobyt w ECS zamienił się w nieustające warsztaty, spotkania z ludźmi, wspólną pracę daleko wykraczającą poza pierwotne plany. Ale chyba już się nauczyłam, że wyjście do ludzi nie łączy się z bezpieczną realizacją założeń. W ten sposób następuje otwarcie na nowe, co chyba dla artysty powinno być jedną z podstawowych dróg rozwoju. Stół nie był niedostępnym dziełem sztuki. Osobiście poprowadziłam przy nim zajęcia plastyczne dla dzieci. W trakcie zajęć rozmawialiśmy też o sile słów, o tym, jak mogą ranić lub wzmacniać. Co niezwykle ważne – odbył się przy nim również cykl warsztatów psychologicznych dotyczących porozumienia bez przemocy. Stół był przystosowany do tego, żeby przy nim usiąść, porozmawiać, dotknąć go. I działo się to w sposób naturalny, światło i dobro przyciągały.
Artystka wizualna, malarka. Ukończyła Wydział Malarstwa oraz Międzywydzałowe Środowiskowe Studia Doktoranckie na ASP w Gdańsku. Absolwentka kuturoznawstwa na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Gdańskiego. W 2022 roku uzyskała tytuł doktory sztuki. Na macierzystej uczelni pracuje jako adiunktka na Wydziale Malarstwa.
Wielokrotna laureatka i finalistka konkursów malarskich o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Autorka wystaw indywidualnych m.in. w Galerii Promocyjnej w Warszawie, Gdańskiej Galerii Miejskiej, Galerii Miejskiej BWA w Bydgoszczy, Galerii Bardzo Białej w Warszawie, Galerii EL. Obrazy Peli znajdują się w licznych kolekcjach prywatnych oraz w stałej kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku, Europejskiego Centrum Solidarności oraz Nowego Muzeum Sztuki NOMUS.
Twórczyni Stołu Dobrych Słów, który powstał w ramach projektu „DOBRE SŁOWO / SŁOWO ZŁE” Europejskiego Centrum Solidarności.
śr ~ pt 14:00 ~ 18:00
sob 10:00 ~ 14:00
Gdynia, ul. 3 maja 27~31/30